Definicje

Istnieje wiele różnych definicji globalizacji. Najogólniej globalizacja może być rozumiana jako „proces, który jest tworzony przez zjawiska lub działania o wymiarze ogólnoświatowym. W znaczeniu ekonomicznym globalizacja i globalizowanie najczęściej są odnoszone do działalności gospodarczej, gospodarki, rynków branżowych, gałęzi gospodarki, przedsiębiorstw, konkurencji itp. [1]

Największy i najszybszy postęp globalizacji widoczny jest w zakresie życia ekonomicznego, w którym coraz więcej zjawisk ma charakter ogólnoświatowy. Efektem tego jest stopniowe i konsekwentne tworzenie się ogólnoświatowej gospodarki, powiązanej coraz większą siecią zależności. Globalizacja oznacza więc „rosnące przenikanie rynków i wzrost umiędzynarodowienia produkcji, dystrybucji, marketingu i wymiany. Towarzyszy temu procesowi zmniejszanie kosztów uzyskiwania i przekazywania informacji, a więc zwiększanie możliwości dostępu do nowoczesnej technologii coraz większej liczbie krajów i społeczeństw.”[2]

B. Liberska przez globalizację rozumie „rosnące współzależności między krajami na całym świecie w związku ze wzrostem wielkości i wielości transakcji obejmujących wymianę towarów i usług, oraz przepływy kapitału, a także szybkie i szerokie rozprzestrzenianie się technologii. Technologia uczyniła globalizację widoczną, liberalizacja zaś przyczynia się do jej pogłębiania.”[3]

Według A. Zaorskiej globalizację należy traktować jako „dokonujący się w świecie długofalowy proces integrowania coraz większej liczby gospodarek ponad ich granicami, dzięki rozszerzaniu oraz intensyfikowaniu  wzajemnych powiązań, w wyniku czego powstaje ogólnoświatowy system ekonomiczny o dużej współzależności i znaczących reperkusjach działań podejmowanych w różnych krajach.”[4]

Główne elementy globalizacji w gospodarce światowej to handel, inwestycje zagraniczne, transfer kapitału i technologii; tworzą one silne powiązania nadające gospodarce, i nie tylko, kształt globalny. „Liberalnie rzecz ujmując, globalizacja dotyczy globu – czyli cech, działań, procesów, zjawisk, skutków, zagrożeń, które są globalne, ergo, które globalne stanowią.”[5]

Ogólnie mówiąc, globalizacja to „trendy i koncepcje w zarządzaniu przyszłością świata (strategicznym planowaniu) zmierzające do kreowania standardów w produkcji oraz zachowań konsumentów na globalnych (światowych) rynkach.”[6]

---

[1] A.K. Sundram, J.S. Black, za: A. Zaorska, Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Warszawa 1998, s.13.

[2] Lidia Gabryś, Instytucja państwa w dobie globalizacji, z: Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, red. Ewa Okoń-Horodyńska, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice 1999r., s.48.

[3] B. Liberska, Procesy globalizacji i regionalizacji w gospodarce światowej, w: Globalizacja gospodarki światowej a integracja regionalna, Warszawa 1998, s.41-42, z: Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, red. Ewa Okoń-Horodyńska, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice 1999r., s.48.

[4] A. Zaorska, cyt. za: Lidia Gabryś, Instytucja państwa w dobie globalizacji, z: Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, red. Ewa Okoń-Horodyńska, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice 1999r., s.49.

[5] L. Zacher, cyt. za: Lidia Gabryś, Instytucja państwa w dobie globalizacji, z: Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, red. Ewa Okoń-Horodyńska, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice 1999r., s.49.

[6] Cezary Królewicz, Globalizacja w aspekcie odpowiedzialności indywidualnej człowieka, z: Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, red. Ewa Okoń-Horodyńska, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice 1999r., s.55.